Herdenking August Cuppens 4 & 5 mei.

Halen, 29 april 2024

Halen – August Cuppens… 100 jaar overleden. “Hij was véél meer dan enkel priester.”

August Cuppens, Vlaams dichter en priester zal op 1 mei dit jaar 100 jaar overleden zijn. Maar op zaterdag 4 en zondag 5 mei brengt stad Halen hem even terug tot leven door hem te herdenken en te vieren.

Wie was August Cuppens?

Hij was de oudste zoon van Rosalie Bomans en postbode Toon Cuppens. Hij is geboren in Beringen en studeerde in het college in Beringen. In 1880 ging hij naar het Kleinseminarie van Sint-Truiden. Daarna studeerde hij in Luik waar hij in 1886 tot priester gewijd werd. Samen met zijn medestudenten Jacob Lenaerts en Jan Mathijs Winters stichtte hij in 1885 het tijdschrift " 't Daghet in den Oosten", een taal- en volkskundig weekblad voor de provincie Limburg. In 1899 werd hij pastoor van Loksbergen. Op zijn pastorie ontving hij geregeld kunstenaars en schrijvers. Daarnaast onderhield hij een levendige briefwisseling met Guido Gezelle en Maria Belpaire. 58 gedichten van Gezelle heeft hij naar het Frans vertaald. August Cuppens schreef proza, poëzie en toneel. Van zijn hand verschenen vier dichtbundels en tal van bijdragen in allerlei letterkundige tijdschriften. In 1900 stond August Cuppens samen met Maria Belpaire, Lodewijk Scharpé en Emiel Vliebergh aan de wieg van het tijdschrift ‘Dietsche Warande en Belfort’. Door het ondersteunen van Nederlandstalige literatuur zou dit tijdschrift ook een rol spelen in de Vlaamse ontvoogdingsstrijd. Daarnaast heeft August Cuppens via Maria Belpaire er bij de koningin op aangedrongen om gedichten van hem te verspreiden onder de soldaten aan het front. August Cuppens is het meest bekend door de tekst van het lied “Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen” (Liefde gaf u duizend namen) dat hij maakte met de componist Lodewijk De Vocht. Hij overleed op 1 mei 1924 op 62-jarige leeftijd in Loksbergen.

August Cuppens ... de man die naam gaf aan de enige overwinning die België zonder hulp van de geallieerden heeft behaald. 

12 augustus 1914: een hevig gevecht tussen Duitse en Belgische troepen in Haelen. Na afloop lag het slagveld bezaaid met blinkende helmen van gevallen soldaten. August Cuppens zag hierin gelijkenis met de Guldensporenslag en schreef het gelegenheidsgedicht: ‘De Slag der Zilveren Helmen’. De naam ging een eigen leven leiden. Het gedicht werd na de oorlog herhaaldelijk gedrukt. En zo is de Slag der Zilveren Helmen ook als dusdanig de geschiedenis ingegaan.

Burgemeester Erik Van Roelen voegt toe: “Maar priester August Cuppens heeft voor Halen nog véél meer betekend. Een deel ervan komt aan bod tijdens het herdenkingsweekend op 4 en 5 mei. Wist je overigens dat we niet alleen een straat en koor hebben dat naar hem vernoemd is, maar ook een wandeling waar je onderweg verschillende stenen met stukken tekst van hem kan terugvinden? Zeker de moeite waard om eens te doen!”

 

Wist je dat … August Cuppens heel wat vernoemingen heeft?

  • Loksbergen heeft een August Cuppensstraat en een August Cuppenskoor.
  • Halen heeft een August Cuppenswandeling met gekerfde stenen waarop stukken van zijn teksten staan. Zie ook de brochure verderop in het programma.
  • Lanaken heeft een August Cuppensstraat.
  • Heusden-Zolder heeft een August Cuppenslaan.
  • Beringen heeft een August Cuppenslaan en een toeristisch wandelpad onder de naam 'August Cuppenswandeling'.
  • In Beringen werd in 1933 een bronzen gedenkplaat onthuld aan de voorgevel van het Sint-Jozefscollege. Voor de fusie droeg de plaatselijke bibliotheek er zijn naam.